به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اطلاعات، بندهای مرتبط با سقط درمانی در تصویب قانون موسوم به «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» انتقادات گستردهای به همراه داشته، به ویژه این که تحت ماده 85 و خارج از روندهای متداول قانونگذاری و رجوع کامل به نظر کارشناسی انجمنهای مربوطه به تصویب رسیده است. اصل 85 به مجلس شورای اسلامی این اختیار را داده تا در «موارد ضروری»، وضع قوانین به صورت آزمایشی به کمیسیونها تفویض شود و رأی گیری کامل در صحن صورت نگیرد.
در این گزارش از تشریح مواد مرتبط با محدودیت سقط درمانی به دلیل احتمال ایجاد اضطراب در خانوادههایی که قصد فرزندآوری دارند، خودداری میکنیم و همین نکته، موضوعی است که کارشناسان بر آن تأکید دارند: این قانون در نهایت عاملی برای کاهش رشد موالید خواهد بود.
دنیا رو به پیری است
معضل بالا رفتن سن، موضوعی جهانی است و همه کشورها به نوعی درگیر آن هستند. پروفسور داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران در این باره به روزنامه میگوید: جمعیت جهان در همه دنیا در حال پیری است. ما تازه متوجه آن شدهایم، سالهاست آلمان، آمریکا، فرانسه، ژاپن، کره جنوبی و بسیاری از کشورهای دیگر با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند ولی پاسخ مسأله اینگونه نیست که بیایند بیپروا بگویند شما بچهدار شوید.
راهکار جلوگیری از پیری جمعیت
پدر و مادر برای فرزندآوری، در درجه نخست به شرایط آینده خود و فرزندشان توجه دارند، اگر شرایط به گونهای باشد که تصور کنند آینده روشنی وجود ندارد طبیعتا فرزندی نخواهند آورد. دکتر فرهود با اشاره به این موضوع میگوید: کسی که نداند آینده بچهاش چگونه خواهد بود، بچهدار نخواهد شد. بارها پیش آمده با افرادی که بچه عقبمانده ذهنی دارند صحبت میکنم، گاهی هشت تا ده سال از فرزند قبلی و معلولشان گذشته، میپرسم چرا بچه دیگری نیاوردهاید؟ میگویند اطمینان نداریم، نمیتوانیم در این شرایط بچه دیگری به دنیا بیاوریم.
ما اینجا به آنها اطمینان و دلداری میدهیم و راهنماییشان میکنیم که در حال حاضر تشخیص این موضوع پیش از تولد امکانپذیر است. آنها فقط وقتی اقدام به فرزندآوری میکنند که از وجود این آزمایشها مطمئن شوند.وی تأکید میکند: به دنیا آمدن بچه عقب مانده ذهنی، خواست خداوند تبارک و تعالی نیست. خداوند این علم را به ما داده تا از آن جلوگیری کنیم.
از سویی باید تلاش کنیم بچه عقب مانده به دنیا نیاید، از طرف دیگر باید دورنمایی شفاف، نهتنها برای بچهها بلکه برای والدین او وجود داشته باشد که آنها مطمئن شوند فرزندشان میتواند در این کشور بماند و نگرانی نداشته باشند روزی قانونی وضع شود که قابل تحمل نباشد. در این صورت اقدام به فرزندآوری میکنند.
وی با اشاره به قانون مصوب میگوید: بچه باید آینده داشته باشد. الان ما میگوییم جمعیت دارد پیر میشود، اما جوانترها، پزشکان جوان، مغزهای متفکر و نخبگان از 25 تا 35 سالگی در حال خروج از کشور هستند. به جای این که به آنها امکانات بدهیم و دورنمایی مثبت برایشان ایجاد کنیم که کشور را ترک نکنند، این قوانین را وضع میکنیم. باید به آنها نشان دهیم که در کشور شرایطی وجود دارد که میتوانند کار خود را پیش ببرند. ایرادی اگر وجود دارد، مربوط به این قسمت است، نه این که جلوی آزمایش معلولیت جنین را بگیریم.
این عضو دائم فرهنگستان علوم کشور راهکارهایی را برای جلوگیری از پیری جمعیت عنوان میکند و توضیح میدهد: وقتی خانواده امکان برنامهریزی ندارد، بچه نمیآورد. بچه آوردن کار بزرگی است. کفش خریدن نیست که اگر اندازه نبود، آن را کنار بگذاریم. مسائل مالی قسمتی از این ملاحظات است، آموزش و پرورش، اشتغال و چیزهایی از این قبیل مهمتر است. اینها اگر نباشد با 20 یا 50 میلیون تومان کمک بلاعوض دردی دوا نمیشود.
چرا سقط درمانی مهم است؟
عوامل محیطی، احتمال به دنیا آمدن بچه معلول را بالا بردهاند. پروفسور داریوش فرهود با اشاره به این موضوع میافزاید: در گذشته فقط سن مادر باعث میشد بچهای معلول و مشکلدار به دنیا بیاید، اما الان عوامل محیطی زیادی عامل معلولیت هستند. تمامی آلودگیهای جدید در خورد و خوراک، فست فودها، آلودگی هوا، تشعشعات و امواج، اینها همه در معلولیت جنین تأثیرگذارند. میخواهم بگویم در دنیای حاضر، دلایل معلولیت بسیار بیشتر شده است.
این ما هستیم که باید مراقب باشیم تا بچه عقبمانده به دنیا نیاید، چرا که اگر به دنیا بیاید، فقط خود او نیست که آزار میبیند و از تولیدکننده تبدیل به مصرفکننده میشود، بلکه کل خانواده و اطرافیانش درگیر خواهند شد و راندمان کاری خود را از دست خواهند داد. پدر و مادر نوزاد عقبمانده 70 تا 80 درصد راندمان خود را از دست میدهند.
قانون جوانی جمعیت
قانون موسوم به جوانی جمعیت، انتقادهای گستردهای را به همراه داشته است. دکتر فرهود میگوید: با این قانون حق مسلم انتخاب را از مردم گرفتهایم. اگر قرار است انتخاب نباشد، پدر و مادر را زندانی کنید و بگویید به شرطی که بچهدار شوید آزادتان میکنیم. این مسأله آنقدر روشن است که نمیدانم چه بگویم.
وی میافزاید: تبعات در این قانون پیشبینی نشده است. در جمیعتهای معمولی در دنیا که ازدواج خویشاوندی ندارند، دو تا سه درصد عقبماندگی وجود دارد. در جوامعی مثل ما که ازدواج فامیلی دارند، این رقم صعودی است. در خانوادهای که ازدواج فامیلی و یک بچه عقبمانده دارند، در کل خاندان، در میان عمو، عمه، خاله و... خطر به دنیا آمدن بچه عقبمانده به پنجاه درصد میرسد.
عضو دائمی فرهنگستان علوم جهان سوم میگوید: ما به قرآن کریم سوگند یاد کردهایم که در جهت مصالح بیمار صحبت کنیم، نمیتوانیم مسائل سیاسی یا قانون را در مشاوره لحاظ کنیم. بنده بالاتر از قرآن کریم چیزی نمیشناسم و قول دادهام هر راهکاری را که در جهت منافع مادی و اجتماعی، فرهنگی و آینده یک بیمار است به او بگویم.
کارشناس رسمی رشته ژنتیک انسانی سازمان بهداشت جهانی تأکید میکند: مگر در این سالها که سقط درمانی صورت میگرفت چه تعداد جنین عقبمانده سقط شدند؟ درصدشان بسیار اندک بود و اگر این سقطها انجام نمیشد، کمکی به اضافه شدن جمعیت نمیکرد. الان اگر به خانواده بگوییم اجازه تشخیص پیش از تولد ندارید یا اگر تشخیص معلولیت بود اجازه سقط ندارید، خود این قانون چندین برابر بیشتر از فرزندآوری جلوگیری میکند.
پیشینه قانون
ایران یکی از کشورهای پیشروی منطقه در زمینه ژنتیک و کنترل معلولیت مادرزادی است. بنیانگذار علم ژنتیک در ایران میگوید: حدود 37 سال پیش، از آنجایی که در کشور ما تالاسمی بسیار شایع بود، تحقیقاتی انجام دادیم و متوجه شدیم میتوانیم با انجام آزمایش و تشخیص پیش از تولد از این مسأله جلوگیری کنیم. به همراه عدهای خدمت امام راحل رفتیم و از ایشان کمک خواستیم. اولین موردی که ایشان اجازه سقط دادند، همین مورد تالاسمی بود.
وی میافزاید: بعد از آن، اداره فاخر و موقری در پزشکی قانونی ایجاد شد و کارشناسان با توجه به نتیجه آزمایشهای پیش از تولد اجازه سقط میدادند. ابتدا فقط در مورد تالاسمی بود، بعد از آن هر پنج ـ شش سال یکبار بیماریهای دیگری به آن اضافه شد که اجازه سقط شرعی و قانونی دارند. پزشکی قانونی هم عملکرد بسیار عالی و دقیقی در این باره داشت، نه اضافه سقط میشد و نه از این بیماریها چیزی باقی میماند.
فرهود تأکید میکند: این کار بزرگ در حال انجام بود و مشکلی هم وجود نداشت، کارشناسان کارآزموده و نکتهسنج در این مورد نظر میدادند. دو سال پیش متأسفانه شعار خوب «جوانی جمعیت» تبدیل به یک نگرانی بزرگ برای مردم شد.
مشورت با متخصصان
مرسوم است قانونگذاران برای رسیدن به بهترین گزینهها با متخصصان موضوع مشورت میکنند، اتفاقی که در مورد قانون جوانی جمعیت به صورت مرسوم نیفتاد. دکتر فرهود میگوید: من استدعا دارم هر قانونی میخواهند وضع کنند، قبل از آن با همه متخصصان مشورت کنند. ما در کشور انجمنهای کاردانی داریم، این همه آزمایشهای ژنتیک داریم، باید نظر اینها را بپرسید. ما در منطقه قطب علم ژنتیک هستیم و نگاه کشورهای دیگر به ایران است.
وی در پایان گفتگو میافزاید: این قانون برای مادران عسر و حرج ایجاد میکند و خلاف حقوق شهروندی است. ما الان از روستاهای بلوچستان برای مشاوره ژنتیک مراجعهکننده داریم، مردم آگاه هستند. چطور میخواهیم این حق را از یک زوج بگیریم؟ بنده با یقین میگویم این قانون باعث میشود رشد جمعیت کمتر شود، چون کسی جرأت نمیکند بچه بیاورد. وقتی بچه میآورد که خیالش راحت باشد، حالا بگذریم از دورنمای آیندهای که آیا هست یا نه، قبل از آن حتی وقتی نمیتواند مطمئن به سالم بودن بچه باشد، قطعا اقدام نمیکند.
نظر شما